”Beli andjeo”- najčistiji simbol srpskog naroda

Freska “Beli anđeo” manastira Mileševe predstavlja deo freske “Mirosnice na Hristovom grobu” i remek delo je srednjevekovne umetnosti.

“Beli andjeo” pripada redu najlepših i najvažnijih evropskih slikarskih dostignuća i nalazi se na svodovima manastira Mileševa kod Prijepolja.

Da je “Beli anđeo” zaista srpsko blago kojem se divi celi svet svedoči i podatak da je ovo remek delo izabrano kao najvažnije delo evropske umetnosti, ali i simbol svekolikog mira.

“Beli andjeo” je ikonografska poruka mira

Freska “Beli andjeo” svojom lepotom i savršenom kompozicijom dugo impresionira zaljubljenike u slikarstvo i ikonografiju. Ova freska je poznata po tome što njena struktura, odnos i kompozicija donosi potpuni sklad, odiše beskrajnom verom i nadom i prenosi poruku ljubavi i mira.

Na fresci je prikazan Arhangel Gavrilo, obučen u beli hiton, raširenih krila, kako sedi na kamenu i mirosnicama pokazuje rukom prazan Hristov grob, mesto gde je Hrist vaskrsao.

“Beli anđeo” predstavlja glas svevečne istine o Hristovom vaskrsenju, i samim tim u srpskom narodu se ova freska ukorenila kao sinonim za nadu, spasenje i čuda.

Nije poznato ko je tvorac “Belog anđela”, ali veruje se da je u pitanju grupa umetnika Grka.

 

Gde se nalazi ikona “Belog andjela”?

Ikona se nalazi oslikana u unutrašnjosti manastira Mileševa. Kralj Stefan Vladislav podigao je između 1234. i 1235.godine manastir Mileševo kao manastir-mauzolej, u kome od 1237.godine leže poshumni ostaci Svetog Save.

Nemojmo zaboraviti da su za vreme turskih osvajanja, freske u manastiru su pretrpele ogromne štete. Obnovljene su tokom 16. i 17. veka kada je preko ove freske oslikana druga.

Tako je “Beli andjeo bio skriven od očiju javnosti sve do 20. veka. 

Kako je svet upoznao “Belog andjela”

Prvi satelitski prenos video signala 1963. godine između Starog kontinenta i Amerike sadržao je među kadrovima i mileševsku fresku, kao poseban pozdrav nas Evropljana onima na drugom kraju sveta.

Nakon toga, kada je iz Evrope poslat prvi satelitski signal u vasionu, taj video sadržao je slike čovekovog osvajanja Meseca, slike Kineskog zida i Belog anđela, koja je bila poruka mira, ljubavi i razumevanja.

Prepoznavši lepotu, snagu i važnost, Unesko je pod svoju zaštitu uvrstio Manastir Mileševa i ikonu “Beli anđeo”.

Sećajući se javljanja Arhangela Gavrila, Srpska pravoslavna crkva praznuje na dan 8. aprila i 26. jula.

Zanimljivost: Još jedna prepoznatljivost freske “Beli andjeo” je činjenica da se posmatranjem iz bilo kog ugla stiče utisak andjeo gleda direktno u oči, zbog čega ga često porede sa slavnom Mona Lizom.