VIMINACIJUM - na svetu mu ne postoji ništa slično!

Viminacijum, vojni logor i čitav rimski grad ispod njiva u okolini Požarevca, tokom svoje istorije duge šest vekova bili su spona istočnjačke kulture i one sa zapada, kao i trgovaca iz celog Rimskog carstva, za kojima je ostalo toliko arheološkog blaga da se Viminacijum s pravom naziva jedinstvenim mestom na planeti. Toliko jedinstvenim da je „u svoje vreme“ odoleo pandemiji kuge, a toliko vekova kasnije njemu ne može da odoli nijedan arheolog.

 

Zašto Viminacijum?

Ako iz bilo kojeg razloga nismo bili u prilici da spoznamo zavolimo istoriju kraja u kome živimo, posebno onu dalju, ljude i običaje, materijalna dobra, kulturne tekovine, onda ovaj arheološki park posetite, da ga razumete i da nešto naučite jer njegov značaj je ogroman, a lokacija mu je pristupačna. I još nešto – teško da negde postoji nešto kao što je Viminacijum.
 

Viminacijum je jedno od najvažnijih arheoloških nalazišta u Srbiji iz doba Rimskog carstva, a ovde ih ne manjka. Iako je u prvo vreme bio samo vojni garnizon, tek pod Hadrijanom dobija status grada  velikom autonomijom. Iz Viminacijuma je car Trajan spremao pohod na Dačane i sa tog stanovišta je njegova istorijska uloga neprocenjiva.

Interdisciplinarni tim naučnika koji rade na istraživanju Viminacijuma, i čija je želja i ideja da „trgovi, hramovi, pozorišta, hipodrom, kupatila, ulice i četvrti grada izrone iz oranica u kojima su se vekovima nalazili i postanu deo svetske i naše kulturne baštine, ali i simbol prepoznatljivosti dunavskog areala“, iznenadjuje stalno novim otkrićima.

Šta čeka posetioce Viminacijuma?
 

Najznačajnije mesto Viminacijuma u turističkom smislu je Mauzolej, u kome su nekada  sahranjivane ličnosti koje su u Rimskom carstvu zauzimale visoke pozicije, i to ne bilo kako. Reč je o bustumu, kremaciji na rimski način, koja je podrazumevala da se pokojnik spali na licu mesta, a potom prekrije tankim slojem zemlje od nekoliko centimetara, i ceo prostor zatvori kamenom.

Terme su, kao i na drugim lokalitetima iz rimskog doba, bile obavezne gradjevine. Boraveći u njima sa lakoćom možete da pojmite da one nipošto nisu bile samo mesto za održavanje higijene, već i za druženje i razne druge aktivnosti. Ostaci specifičnog arhitektonskog rešenja koje odlikuje terme u Viminacijumu pomoći će vam da zamislite Rimljane koji su se tu u periodu od I do IV veka kupali u bazenima sa toplom, ali i hladnom vodom, u koje su ulazili gazeći po podovima ukrašenim mozaicima.  

Amfiteatar, tipično rimska građevina namenjena manifestacijama poput gladijatorskih borbi, borbi divljih životinja, lovu na životinje, pomorskim bitkama, egzekucijama osuđenika i drugim spektaklima, u Viminacijumu je izgrađena prvo od drveta, a onda od kamena i u njega je moglo da stane 7.000 ljudi. Nažalost, na licu mesta moći ćete da vidite samo mali deo toga.

Viminacijumski akvadukt u dužini od 10 kilometara dovodio je pijaću izvorsku vodu u antički grad i vojni logor i bio gradjevinski poduhvat vredan divljenja. Arheolozi su i u njemu nalazili bronzani novac, a na osnovu onoga što je i dalje preostalo od njega, moguće je sagledati sve elemente njegove gradnje.
 

Viminacijum kao Pompeja Balkana

Mnogi s pravom i razlogom Viminacijum upoređuju sa Pompejom, antičkim gradom u Italiji koji je ostao konzerviran zahvaljujući erupciji vulkana.

U prilog ovom nalazištu ide činjenica da novog naselja iznad njega nema, za razliku od drugih antičkih gradova kao što su Singidunum ispod Beograda, Londinium ispod današnjeg Londona, Sirmijum ispod Sremske Mitrovice.

Treba  znati i to da je do sada istraženo samo tri odsto lokaliteta, što je informacija nakon koje se samo po sebi nameće pitanje „A čega li onda sve ima u preostalih 97 odsto?!“. Upravo zbog toga arheološko nalazište Viminacijum obećava još toliko senzacionalnih otkrića, da ga u medijima s pravom opisuju kao mesto kome na celom svetu ne postoji ništa slično.

Da Viminacijum bude to što jeste

Na Viminacijumu radi tim od 25 naučnika i njihovih saradnika, na čijem je čelu  Dr Miomir Korać, direktor Arheološkog instituta i čovek koji je najzaslužniji za istraživanje i promociju ovog arheološkog lokaliteta.

Dr Korać često govori o važnosti upoznavanja prostora na kome živimo iz različitih uglova. Viminacijum daje ugao antike. Sto kilometara dalje nalazi se Lepenski Vir koji nas vraća u vreme praistorije. Tu je pre deset hiljada godina nastala prva evropska monumentalna skulptura. Uskoro će i Vinča biti dostupna.

Time se dobija  vremenska priča koja traje hiljadama godina. Kada se iz svake te vremenske priče izvuče ponešto i pokaže mladima, oni će zbog toga, možda, biti bolji od nas, kaže direktor Arheološkog instituta.